Bệnh nhân đầu tiên tại Ottawa đã được thử nghiệm liệu pháp chữa trị mới mang tính đột phá, có thể sẽ là hướng điều trị mới cho chứng nhồi máu cơ tim. Đây là phương pháp kết hợp tế bào gốc và liệu pháp gen, được thực hiện bởi bác sĩ Duncan Stewart, thuộc Viện nghiên cứu bệnh viện Ottawa, Canada.
Trên thế giới mỗi năm có 2,5 triệu người chết do nhồi máu cơ tim, trong đó 25% chết trong giai đoạn cấp tính của bệnh. Trong vòng năm sau đó chết thêm 5% – 10% nữa. Hungari là nước được xếp thứ 10 trên thế giới về bệnh nhồi máu cơ tim. Tuy chỉ có 10 triệu dân mà mỗi năm có 25.000 người Hungari bị nhồi máu cơ tim mới (không kể những trường hợp nhồi máu cơ tim cũ). Tại Việt Nam, tỷ lệ người bị nhồi máu cơ tim tăng vọt trong những năm gần đây, trung bình năm sau cao hơn năm trước từ 15-20%.
Điều trị bằng tế bào gốc và liệu pháp gen
Harrieret Garrow đến từ Cornwall, Ontario, là người được thử nghiệm lâm sàng đầu tiên sau một cơn nhồi máu cơ tim nghiêm trọng hồi tháng 7, khiến tim cô ngừng đập trước khi được cấp cứu, gây tổn hại nặng nề đến cơ tim. Người ta hy vọng phương pháp mới kết hợp liệu pháp gen và tế bào gốc sẽ có thể chữa lành tốt hơn những tổn thương ở tim của Harriete Garrow và hàng triệu bệnh nhân có nguy cơ nhồi máu cơ tim khác trên thế giới. Tế bào gốc của chính bệnh nhân sẽ được đưa vào quả tim để có thể giúp chữa lành những vùng bị tổn thương sau một cơn suy tim. Tế bào gốc là những tế bào mầm có khả năng sinh sôi, từ đó tạo ta hàng triệu tế bào mới khỏe mạnh.
Tuy nhiên bác sỹ chuyên khoa tim mạch Duncan Stewart thuộc Viện nghiên cứu bệnh viện Ottawa, trong công trình nghiên cứu mang tên Ottawa, đã tiến một bước xa hơn nữa bằng cách kết hợp điều trị bằng tế bào gốc và liệu pháp gen. Công trình này được giới nghiên cứu đánh giá cao vì tính mới lạ và đột phá. Stewart đã trả lời trong một bài phỏng vấn: “Tế bào gốc đang thực hiện tốt nhiệm vụ của chúng, đó là kích thích quá trình chữa lành. Tuy nhiên, chúng tôi đã nhận thấy hoạt động hồi phục của tế bào gốc ở những bệnh nhân mắc bệnh tim này thấp hơn nhiều so với các bệnh nhân khỏe mạnh và trẻ hơn.”
Để các tế bào gốc đạt công suất hoạt động tốt, Stewart và các cộng sự sẽ đưa thêm một số bản sao của một gen vào chúng. Gen này làm cho tế bào sản xuất nhiều hơn enzym có tên endothelial nitric oxide synthase, sẽ giúp trái tim tái tạo các động mạch vành và tự chữa cho nó.
Bác sĩ Stewart chia sẻ: “Chúng tôi nghĩ đó chính là thành phần mấu chốt, và thật sự tin rằng những tế bào được biến đổi gen sẽ tạo nên sự khác biệt.”
100 bệnh nhân từ 3 thành phố
Dự án nghiên cứu sẽ tiến hành với 100 bệnh nhân đến từ Ottawa, Toronto và Monreal, mỗi người sẽ được chọn ngẫu nhiên phương pháp điều trị bao gồm cả tế bào gốc và liệu pháp gen, chỉ riêng tế bào gốc hoặc giả dược. Nó sẽ nối tiếp công trình nghiên cứu mang tính bước ngoặt trong nhiều năm trời của bác sĩ tim mạch vĩ đại người Đức, Bodo-Eckehard Strauer, sử dụng tế bào gốc điều trị cho các bệnh nhân nhồi máu cơ tim. Trong một thời gian dài Strauer tin rằng tế bào gốc có thể giúp điều trị bệnh tim mạch, tuy nhiên phát hiện của ông phải hứng chịu chỉ trích ngày càng tăng. Trong một bài báo đăng tải trên tạp chí Tim mạch quốc tế hồi tháng Sáu vừa rồi, 48 trang trong báo cáo nghiên cứu của nhóm Strauer đã được đem ra mổ xẻ và chỉ ra hàng trăm lỗi số học, dữ liệu không khớp và các vấn đề khác.
Dự án Ottawa khác với nghiên cứu của Strauer ở chỗ các tế bào gốc sẽ được lấy từ máu của bệnh nhân, thay vì từ tủy sống như Strauer đã làm, vốn có nồng độ thấp hơn.
Stewart chia sẻ: “Phương pháp chúng tôi đang thực hiện là thế hệ mới và mang tính vượt trội“.
Những nghiên cứu khác đi theo hướng sử dụng tế bào gốc tim để chữa lành cho những quả tim bị tổn thương nặng nề, tuy nhiên bệnh nhân sẽ phải trải qua quá trình phẫu thuật gián tiếp thông qua các mạch máu bên ngoài tim.
Dự án Ottawa được tài trợ bởi Viện nghiên cứu sức khỏe Canada, Quỹ nghiên cứu bệnh viện Ottawa và Quỹ bệnh viện St. Michael ở Toranto. Một số thiết bị và sản phẩm y khoa do Abbot tặng.
Nhồi máu cơ tim là tình trạng của một phần cơ tim bị hủy khi lượng máu cung cấp đến phần đó bị giảm sút. Tùy theo bao nhiêu cơ tim bị hủy, bệnh có thể nhẹ hoặc nặng. Nếu cơ chưa bị hủy hẳn thì gọi là “đau tim” (angina).
Nguyên nhân chính gây ra nhồi máu cơ tim là do cục máu đông hình thành làm tắc động mạch vành, khi mảng xơ vữa bị nứt, vỡ ra (thường xảy ra trên nền của bệnh cảnh động mạch vành bị hẹp do mỡ tụ trong thành mạch máu và xơ vữa từ trước). Ngoài ra, tình trạng co thắt mạch vành cũng có thể làm ngừng trệ dòng máu dẫn đến nuôi cơ tim.
Vì nhồi máu cơ tim nguy hiểm đến tính mạng và diễn biến nhanh chóng, phương châm chẩn bệnh là tuyệt đối tránh bỏ sót. Bất cứ bệnh nhân nào tuổi trên 45, bị đau ngực (nhất là bên trái) hay khó thở và nhất là có các yếu tố nguy cơ trên, cần phải chứng minh không bị nhồi máu cơ tim trước khi nghĩ đến căn bệnh gì khác. Thường nên đưa vào bệnh viện để theo dõi.
<Theo CBC News>
