X

Nhận diện tội phạm bằng khói ADN

Hãy thử tưởng tượng cảnh kẻ gian đột nhập vào kho hàng công ty của bạn vào ngày nghỉ cuối tuần, chuông báo động reo inh ỏi nhưng bọn chúng đã kịp tẩu thoát với toàn bộ số hàng hóa trước khi cảnh sát có mặt. Camera an ninh chỉ ghi được những hình ảnh mờ ảo, không đủ rõ nét để làm bằng chứng xác định nghi phạm. Tuy nhiên, hệ thống đánh dấu bằng ADN có thể làm thay đổi điều đó.

Thông thường, để truy tìm nghi phạm thông qua ADN, bắt buộc phải có mẫu của kẻ tình nghi để lại hiện trường dưới hình thức này hay hình thức khác. Bởi vì không phải lúc nào cũng thu được mẫu, do đó vai trò của công nghệ ADN trong khoa học hình sự mặc dù được đánh giá cao, nhưng vẫn còn một số giới hạn nhất định.

Công ty Applied DNA Sciences (ADNAS) đã phát triển một phương pháp đánh dấu mới bằng ADN nhằm tạo nên hướng tiếp cận mới trong vấn đề nhận dạng tội phạm. Sự khác biệt là thay vì đánh dấu hàng hóa, họ sẽ đánh dấu kẻ trộm bằng ADN. Mặc dù phương pháp này đã được ứng dụng bằng súng ADN và đạn đánh dấu lên nghi can đang trên đường tẩu thoát, ADNAS đã theo đuổi một cách làm thông minh hơn.

Trong những năm qua, ngành ngân hàng đã cột những bao tiền bằng các túi mực có khả năng tự nổ, có thể đánh dấu kẻ cướp và số tiền bên trong. Hệ thống của ADNAS hoạt động dựa trên nguyên lý tương tự, nhưng có cách thực hiện khác.

Túi mực nổ và đánh dấu lên tiền bị cướp. Ảnh: Wikipedia

Khói ADN là hệ thống sử dụng hơi nước chứa các phân tử khí trơ ADN đã được giải trình tự. Các phân tử ADN (hãng Applied DNA đặt tên là SigNature DNA – Chữ ký ADN) được tạo ra bằng máy, do đó một chuỗi ADN với 20 cặp có thể tạo ra hơn một tỷ cách kết hợp không trùng lặp. Một hệ thống an ninh có thể chỉ cần một chuỗi ADN cho một khu vực, hay mỗi chuỗi cho từng vị trí trong khu vực đó, thậm chí có thể sử dụng các thẻ RFID tạo thành một hệ thống phun sương để phun một mã ADN duy nhất lên mỗi món hàng hoá mất cắp.

Khi được phun đi, các phân tử ADN sẽ bán lên đầu tóc, quần áo, giày dép, da và cả món đồ bị đánh cắp. Việc này cũng tương tự như làm mực đánh dấu của ngân hàng, chỉ khác một điều là bọn cướp không hề biết tí gì về việc đã bị đánh dấu.

Rất khó để chùi rửa dấu vết ADN khỏi người nghi phạm, hay quần áo, giày dép và dụng cụ. Có dùng cách nào để tẩy rửa đi nữa, nghi phạm cũng sẽ dễ dàng bị phát hiện có liên quan đến vụ việc gây án, cho dù có cách thời điểm xảy ra ít nhất hai tuần hoặc có thể lên đến hàng năm.

Danh tính kẻ trộm có thể dễ dàng được xác định bằng các phân tử ADN lưu lại trên người và vật dụng. Ảnh: Shutterstock

Khi nghi can bị bắt giữ, cảnh sát sẽ khám xét người và quần áo (sau đó có thể là căn hộ và xe), sau đó tiến hành phân tích mẫu ADN bằng chuỗi phản ứng polymeraza (Polymerase Chain Reaction) có tác dụng khuếch đại và nhân bội ADN đến mức có thể đọc được. Khuếch đại và nhân bội mẫu ADN sẽ giúp quá trình phân tích và giám định thực hiện dễ dàng. Về tổng thể quá trình này đủ đơn giản và rẻ tiền để người không có chuyên môn cũng có thể làm được.

Liệu khói ADN có thể bị qua mặt? Có một vài phương pháp làm được. Cách đơn giản là mặc một bộ đồ bảo hộ với mặt nạ của thợ lặn. Kỹ thuật cao hơn thì làm nhiễu hệ thống Khói ADN, bằng cách tắm với xà bông chứa hàng triệu mẩu ADN giả, sẽ rất khó để tìm ra đúng chuỗi ADN đã được đánh dấu. Nói đơn giản là mò kim đáy biển.

<Theo GizMag>

Annie Nguyễn:
Có thể bạn quan tâm