X

Phát hiện mới về ADN tạo hình gương mặt

Hệ thống nhận diện khuôn mặt NGI của FBI - Ảnh: Extreme Tech

Tạo hình gương mặt từ gen. Ảnh: PLoS Genetics

Theo các nhà khoa học đến từ Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley nước Mỹ, hình dáng khuôn mặt chủ yếu do gen quyết định và trên thế giới không thể có 2 khuôn mặt hoàn toàn giống nhau. Bên cạnh đó, nhờ các ADN không mã hóa, gen có thể tạo ra các khuôn mặt với những sai khác nhỏ trong khi vẫn tránh được sự biến dạng như hở hàm ếch, sứt môi.

Qua thử nghiệm trên chuột, nhóm nghiên cứu ghi nhận được hơn 4.000 vùng nhỏ trong bộ gen đã tích cực hoạt động trong quá trình phát triển khuôn mặt của phôi thai chuột, mở ra khả năng có thể đây là một dạng ADN không mã hóa giúp tăng cường biểu hiện của một gen. Điểm đáng chú ý là phần lớn các chuỗi gen tăng cường ở chuột cũng tồn tại ở người. Vì vậy, nhiều khả năng chúng cũng có vai trò nhất định trong quá trình định hình khuôn mặt người.

Để kiểm tra giả thuyết về vai trò quyết định hình dạng khuôn mặt của các chuỗi gen tăng cường, 3 chuỗi gen này đã được loại bỏ ở một nhóm chuột, sau đó tiến hành so sánh kết quả với những cá thể chuột bình thường trong giai đoạn 8 tuần tuổi. Nhóm nghiên cứu nhận thấy mỗi chuỗi gen tăng cường bị mất đi sẽ dẫn tới một sai khác tương ứng trên gương mặt, như làm thay đổi chiều dài khuôn mặt hoặc kích thước của các bộ phận khác nhau trên khuôn mặt như nền sọ hay hàm ếch.

Những chuỗi gen điều khiển từ xa quyết định hình dạng mặt ở chuột. Các vùng màu đỏ thể hiện khu vực hoạt động của một gen. Ảnh: Berkeley Lab

Trong nghiên cứu, việc nhận diện các khuôn mặt chuột cụ thể được đơn giản hoá bằng phương pháp tạo hình 3D chụp cắt lớp vi mô nhằm mục đích gắn những thay đổi trong chức năng của mỗi chuỗi gen tăng cường với thay đổi về hình dạng khuôn mặt tương ứng. Ngoài ra, quá trình xác định các “ADN không mã hóa” chi phối hoạt động của một gen cũng là một thách thức đối với các nhà khoa học, vì đa số trường hợp chúng không ở gần gen mục tiêu, mà có thể “giật dây” từ những vị trí xa hơn trong bộ gen.

Giới khoa học hiện đã tìm thấy nhiều khiếm khuyết di truyền dẫn tới dị tật trên mặt nhưng chỉ có một số ít gen được phát hiện có liên quan đến biến đổi bình thường về hình dạng khuôn mặt. Nghiên cứu những gen điều khiển sự biến đổi hình dạng mặt có thể giúp các nhà di truyền học có cơ hội tìm kiếm những đột biến đặc biệt trong chuỗi gen tăng cường, vốn có thể ảnh hưởng đến dị tật bẩm sinh ở người.

<Theo Live Science>

Annie Nguyễn:
Có thể bạn quan tâm